- حبه القلب
سویدا، خال یا نقطۀ سیاهی در دل که محل احساسات است، سویدای دل، حبّه دل
معنی حبه القلب - جستجوی لغت در جدول جو
- حبه القلب (حَبْ بَ تُلْ قَ)
نقطۀ سیاه دل. خون دل. دانۀ دل. حبۀ دل. یا آنچه سیاه است در دل. (منتهی الارب). مهجه. سویداء. ثمرهالقلب. تأمور. جلجلان القلب. نقطۀدل. سیاهی دل. میان دل. (مهذب الاسماء) :
و صولجان بیدی شادن
لایجسر العاشق ان یذکره
و صولجان الصدغ من خدّه
متخذ حبه قلبی کره.
ابوالفتح بستی.
حب لولی گر از شکر باشد
حبهالقلب را ضرر باشد.
اوحدی.
اصابت فلانه حبه قلب فلان، دل او را ربوده است. (ذیل اقرب الموارد)
و صولجان بیدی شادن
لایجسر العاشق ان یذکره
و صولجان الصدغ من خدّه
متخذ حبه قلبی کره.
ابوالفتح بستی.
حب لولی گر از شکر باشد
حبهالقلب را ضرر باشد.
اوحدی.
اصابت فلانه حبه قلب فلان، دل او را ربوده است. (ذیل اقرب الموارد)
- حبه القلب
دانه دل، نقطه، سیاه دل، خون دل
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(حَبْ بُلْ قَ نَ)
لغت نامه دهخدا
شاهدانه. (دهار). شهدانج. حب الفتیان. کنودانه. (مهذب الاسماء). کنب دانه. شاهدانج. (تحفۀ حکیم مؤمن)
(حَبْ بُلْ قُ)
لغت نامه دهخدا
ماش هندی. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). صاحب مخزن الادویه گوید: حب القلت بضم قاف و سکون لام و تای مثناه فوقانیه معرب کلب (؟) هند است. حکیم علی در شرح قانون ابوعلی سینا گوید بهندی کلهنی نامند به ضم کاف فوقانیه (؟) و خفای ها و سکون یا. و کلته نیز (؟) و قسمی را چکرک و قسمی را راپج به باء فارسی و جیم عربی و این قسم را کاسرالحجر نامند... دانه ایست سیاه مایل بزرقی (؟) و براق شبیه به تخم کتان و از آن بزرگتر مائل به تدویر و شیرین، در حین خاییدن احداث حرارتی میکند و آنچه در بنگاله دیده شد نه چنان است بلکه دانه ایست اکثر سفید مایل بزردی بعضی مایل بسرخی و بعضی تیره مفرطح، اندک طولانی بقدر دانۀ عدس و حلبه. و مغز آن دوپارچه و سفیدرنگ. گرم در سوم و خشک در دوم و گویند گرم در دوم و مایل به رطوبت است... بغایت مفتت حصاه گرده و مشهی طعام و رافع فواق و امراض چشم و مدرّ بول و حیض و ملین طبع و مجفف منی و بواسیر و مفتح سدّۀ سپرز و قولنج و بلغم و آشامیدن طبیخ آن به تنهایی و یا با ادویۀ مناسبۀ دیگر چون شش مثقال آنرا با شش مثقال تخم شلغم در هفتادوپنج مثقال آب جوش دهند بر آتش اخگر تا بیست وپنج مثقال آب بماند پس صاف کرده و دوازده مثقال و نیم آنرا صبح ناشتا نیم گرم و دوازده ونیم مثقال را شام نیز نیم گرم کرده بنوشند جهت تفتیت و اخراج سنگ گرده و مثانه مجرب است و ضماد آن جهت نیکوئی رنگ رخسار و رفع بواسیر نافع و مضر ریه و مصلح آن عسل. مقدار شربت آن یک درهم با آب برگ ترب برای تفتیت حصاه. چنانکه در سند سنگ تراشان آنرا کوبیده درآب جوشانیده بر سنگ میریزند نرم میشود و بآسانی بریده میگردد و اهل سند را عقیده آنست که چون بکوبند و بر سنگ بمالند سنگ را قابل قطع میگرداند - انتهی. صاحب ذخیرۀ خوارزمشاهی گوید: داروها که قرحه پاک کند و برویاند... قرطاس محرق، حب القلت. ودع محرق - انتهی. داود ضریر انطاکی گوید: حب القلت، بالمثناهالفوقیه و هو بالنقر التی فی الجبال، یجتمع فیها الماء یکون عندها هذا النبات و یسمی الماش الهندی و هو نبات فوق ذراع و یتکون به هذا الحب مفرقاً کبزر الکتان حجماً لکن الی استداره ما، حاد، حرّیف، یؤخذ بالسرطان و هو حار یابس فی الثانیه و لم ار فی المنهاج تصریحاً ببرده و رطوبته کما قیل. قد جرب فی تفتیت الحصی و تجفیف البواسیر و اصلاح السدد و الطحال و تحسین اللون. یضر الرئه و یصلحه العسل و الهند تستعمله فی غالب امراضها. و قیل انها تضعه علی الاحجار فیسهل قطعها. و شربته الی درهم - انتهی. ابن البیطار گوید: حب القلت، قال ابوالعباس النباتی، بالتاء المنقوطه باثنتین من فوقها و اللام قبلها مفتوحه. هو ایضاً عند اهل العراق ماش هندی و هو اشبه شی ٔ بما عظم من الحبه السوداء المسماه بالبشمه الاّ انها اعظم منها و اشدّ بریقاً و لونها اسود الی الزرقه و احمر الی الدهمه. لون حبهالخرنوب طعمه حلو حارّ و هو مختبر عندهم لتفتیت حصاه المثانه. و اهل المواضع التی یکون فیها یدقونه و یضعونه علی الحجاره التی یریدون قطعها فتلین للقطع. (لی) : قد رأیت هذا الحب المذکور بالصفه المذکوره بالقاهره المحروسه مع بعض التجار ممن کان جلبه من الهند و هو غیر الدواء الذی ترجمه حنین فی المقاله الثالثه من کتاب دیسقوریدوس بالقلت کماستقف علیه حین یأتی ذکره فی حرف القاف. و صاحب تحفه گوید: بفارسی ماش هندی گویند دانه ایست سیاه مایل به ازرقی و براق شبیه به تخم کتان و از آن بزرگتر و مایل به تدویر و شیرین و در حین خاییدن احداث حرارتی میکند. گرم در دوم و خشک و گویندمایل به رطوبت است. بغایت مفتت حصاه گرده و رافع فواق و مدرّ بول و حیض و ملین طبع و مجفف منی و بواسیرو مفتح سدۀ سپرز و ضماد او جهت نیکویی رخسار و رفعبواسیر نافع و مضر ریه و مصلحش عسل و قدر شربتش یک درهم است با آب ترب و اعتقاد اهل هند آنست که چون اورا کوبیده به سنگ بپالایند سنگ را قابل قطع میکند
احساس مهر و محبت شدید نسبت بهمنوع و زیرستان احساس نوازش و عطوفت شدید نسبت بدیگران رقت قلب
